Geoinformatyka: Różnice pomiędzy wersjami
(→Geneza) |
|||
| (Nie pokazano 75 wersji utworzonych przez 2 użytkowników) | |||
| Linia 1: | Linia 1: | ||
| − | geoinformatyka - dziedzina wiedzy obejmująca nauki ścisłe i przyrodnicze zajmująca się przetwarzaniem informacji | + | <div id="2back"></div>'''geoinformatyka''' - dziedzina wiedzy obejmująca nauki ścisłe i przyrodnicze oraz techniki informatyczne je realizujące zajmująca się przetwarzaniem informacji geo-czasowo-przestrzennej. Ma bardzo ważne zastosowanie w sytuacji niezrównoważonego rozwoju cywilizacji, która prowadzi w skali światowej do ponad dwukrotnego wykorzystania w stosunku do normatywu tzw. globalnego hektara. A niektóre państwa wykorzystują nawet 10-krotnie więcej natury i jej bogactw niż przewiduje ich normatyw <sup>[[#1|[1]]]</sup>. W skali lokalnej ocenia się, że „potencjalna poprawa ogólnej efektywności gospodarki poprzez informację przestrzenną sięga rzędu 15%, gdyż 80% decyzji związanych jest z przestrzenią"<sup>[[#2|[2]]]</sup>. Obejmuje opis metod pozyskiwania, gromadzenia, aktualizacji, zarządzania, analizowania i udostępniania danych odniesionych przestrzennie do powierzchni Ziemi (danych geograficznych) <sup>[[#3|[3]]]</sup>. Ważną metodą jest geomodelowanie<sup>[[#4|[4]]]</sup>, na które składa się geolokalizacja, geoinwentaryzacja, geomonitoring, geoanalityka. Geomodelowanie jest nowoczesnym podejściem do Business Intelligence i określane jest mianem [[Business Geointelligence]] <sup>[[#5|[5]]]</sup>.Technologie geoinformacyjne mogą być wykorzystywane do modelowania innych przestrzeni. <sup>[[#5|[8]]]</sup> |
| + | |||
| + | ==Geneza== | ||
| + | Pojęcie wyrosło z [[GIS]]. Pod koniec lat 80-tych XX wieku GIS określa się także jako dziedzinę wiedzy i na początku lat 90-tych nazywaną geomatyką lub geoinformatyką<sup>[[#6|[6]]]</sup>. W XXI wieku pojęcia geoinformatyki nie można traktować tylko jako dziedziny wiedzy wywodzącej się nauk geograficznych, z czym się w obiegowym znaczeniu kojarzy najczęściej. Geoinformatyka podobnie jak informatyka jest wiedzą interdyscyplinarną a dzisiejsze techniki umożliwiają modelowanie świata rzeczywistego w obiekty i metody implementowane w systemach informatycznych. Wiedza geoinformatyczna ma swoje źródła w kartografii. Tradycyjna mapa zawsze była próbą odzwierciedlenia świata rzeczywistego, czyli możemy mówić o "bliźniaku" rzeczywistości. Od kiedy istnieją Systemy GIS (początek lat 60-tych XX wieku - Kanadyjski System Informacji Przestrzennej stworzony przez Roberta Timlinsona i jego współpracowników) możemy mówić o próbach tworzenia cyfrowych bliźniaków ''(Digital Twins)''. Reg Golledge (geograf behawioralny) z University of California w Santa Barbara od 1977 roku pracował nad percepcją przestrzeni geograficznej przez człowieka. Jego badania dotyczyły badań nad zachowaniem jednostki przy użyciu modeli statystycznych i matematycznych, szczególnie z zastosowaniem systemów geoinformatycznych. Uważał, że badania dotyczące systemów geoinformacyjnych są największym wkładem geografii w integrację nauk społecznych i przyrodniczych <sup>[[#7|[7]]]</sup>. Od lat 90-tych XX wieku jest to także znaczący wkład geografii w gospodarkę, którego znaczenie będzie rosło w XXI wieku w związku z cyfryzacją nowych obszarów życia człowieka i społeczeństw. | ||
| + | |||
| + | '''Zobacz także''' | ||
| + | * [[Business Geointelligence]] | ||
| + | * [[GIS]] | ||
| + | * [[Geodanologia]] | ||
==Źródła== | ==Źródła== | ||
| − | < | + | <div id="1">[1] - Andrzej Targowski e-list z dnia 20 lutego 2019</div> |
| − | + | <div id="2">[2] [[#2back|↑]] - Andrzej Targowski e-list z dnia 20 lutego 2019</div> | |
| − | + | <div id="3">[3] - GAŹDZICKI Jerzy, ''Systemy informacji przestrzennej'', PWN, Warszawa 1990.</div> | |
| + | <div id="4">[4] - NOWAK Małgorzata Urszula, ''Rola informacji w świadomym zarządzaniu podmiotem gospodarczym'' [w:] Rachunkowość i finanse nr 5, Wyzwania współczesnych finansów – wybrane problemy., pod red. Anny Ćwiąkały-Małys, Marzeny Karpińskiej, Prawnicza i Ekonomiczna Biblioteka Cyfrowa. Wydział Prawa, Administracji i Ekonomii Uniwersytetu Wrocławskiego, Wrocław 2018, 91-114. http://www.bibliotekacyfrowa.pl/publication/101224</div> | ||
| + | <div id="5">[5] - NOWAK Małgorzata Urszula, ''Nowoczesne modelowanie biznesowe'', [w:] Rachunkowość i finanse nr 4, Prawno-finansowe systemy funkcjonowania wybranych jednostek organizacyjnych, pod red. Anny Ćwiąkały-Małys, Marzeny Karpińskiej, Prawnicza i Ekonomiczna Biblioteka Cyfrowa. Wydział Prawa, Administracji i Ekonomii Uniwersytetu Wrocławskiego. Wrocław 2018, 94-114. http://www.bibliotekacyfrowa.pl/publication/99310</div> | ||
| + | <div id="6">[6] - BIELECKA Elżbieta., ''Systemy informacji geograficznej. Teoria i zastosowania'', Polsko-Japońska Wyższa Szkoła Technik Komputerowych, Warszawa 2006.</div> | ||
| + | <div id="7">[7] - LONGLEY P.A., GOODCHILD M.F., MAGUIRE D.J., RHIND D.W., MAGNUSZEWSKI A.,''GIS. Teoria i praktyka'', PWN, Warszawa 2006.</div> | ||
| + | <div id="7">[8] - NCBiR KIS10 | ||
| + | <div id="7">[9]- http://ilk.com.pl/ | ||
| + | |||
| + | |||
[[kategoria: terminologia IT]] | [[kategoria: terminologia IT]] | ||
| + | [[Kategoria:zarządzanie]] | ||
Aktualna wersja na dzień 01:08, 3 paź 2019
geoinformatyka - dziedzina wiedzy obejmująca nauki ścisłe i przyrodnicze oraz techniki informatyczne je realizujące zajmująca się przetwarzaniem informacji geo-czasowo-przestrzennej. Ma bardzo ważne zastosowanie w sytuacji niezrównoważonego rozwoju cywilizacji, która prowadzi w skali światowej do ponad dwukrotnego wykorzystania w stosunku do normatywu tzw. globalnego hektara. A niektóre państwa wykorzystują nawet 10-krotnie więcej natury i jej bogactw niż przewiduje ich normatyw [1]. W skali lokalnej ocenia się, że „potencjalna poprawa ogólnej efektywności gospodarki poprzez informację przestrzenną sięga rzędu 15%, gdyż 80% decyzji związanych jest z przestrzenią"[2]. Obejmuje opis metod pozyskiwania, gromadzenia, aktualizacji, zarządzania, analizowania i udostępniania danych odniesionych przestrzennie do powierzchni Ziemi (danych geograficznych) [3]. Ważną metodą jest geomodelowanie[4], na które składa się geolokalizacja, geoinwentaryzacja, geomonitoring, geoanalityka. Geomodelowanie jest nowoczesnym podejściem do Business Intelligence i określane jest mianem Business Geointelligence [5].Technologie geoinformacyjne mogą być wykorzystywane do modelowania innych przestrzeni. [8]
Geneza
Pojęcie wyrosło z GIS. Pod koniec lat 80-tych XX wieku GIS określa się także jako dziedzinę wiedzy i na początku lat 90-tych nazywaną geomatyką lub geoinformatyką[6]. W XXI wieku pojęcia geoinformatyki nie można traktować tylko jako dziedziny wiedzy wywodzącej się nauk geograficznych, z czym się w obiegowym znaczeniu kojarzy najczęściej. Geoinformatyka podobnie jak informatyka jest wiedzą interdyscyplinarną a dzisiejsze techniki umożliwiają modelowanie świata rzeczywistego w obiekty i metody implementowane w systemach informatycznych. Wiedza geoinformatyczna ma swoje źródła w kartografii. Tradycyjna mapa zawsze była próbą odzwierciedlenia świata rzeczywistego, czyli możemy mówić o "bliźniaku" rzeczywistości. Od kiedy istnieją Systemy GIS (początek lat 60-tych XX wieku - Kanadyjski System Informacji Przestrzennej stworzony przez Roberta Timlinsona i jego współpracowników) możemy mówić o próbach tworzenia cyfrowych bliźniaków (Digital Twins). Reg Golledge (geograf behawioralny) z University of California w Santa Barbara od 1977 roku pracował nad percepcją przestrzeni geograficznej przez człowieka. Jego badania dotyczyły badań nad zachowaniem jednostki przy użyciu modeli statystycznych i matematycznych, szczególnie z zastosowaniem systemów geoinformatycznych. Uważał, że badania dotyczące systemów geoinformacyjnych są największym wkładem geografii w integrację nauk społecznych i przyrodniczych [7]. Od lat 90-tych XX wieku jest to także znaczący wkład geografii w gospodarkę, którego znaczenie będzie rosło w XXI wieku w związku z cyfryzacją nowych obszarów życia człowieka i społeczeństw.
Zobacz także
