Geoinformatyka
geoinformatyka - dziedzina wiedzy obejmująca nauki ścisłe i przyrodnicze oraz techniki informatyczne je realizujące zajmująca się przetwarzaniem informacji geo-czasowo-przestrzennej. Ma bardzo ważne zastosowanie w sytuacji niezrównoważonego rozwoju cywilizacji, która prowadzi w skali światowej do ponad dwukrotnego wykorzystania w stosunku do normatywu tzw. globalnego hektara. A niektóre państwa wykorzystują nawet 10-krotnie więcej natury i jej bogactw niż przewiduje ich normatyw [1]. W skali lokalnej ocenia się, że „potencjalna poprawa ogólnej efektywności gospodarki poprzez informację przestrzenną sięga rzędu 15%, gdyż 80% decyzji związanych jest z przestrzenią"[2]. Obejmuje opis metod pozyskiwania, gromadzenia, aktualizacji, zarządzania, analizowania i udostępniania danych odniesionych przestrzennie do powierzchni Ziemi (danych geograficznych) [3]. Ważną metodą jest geomodelowanie[4], na które składa się geolokalizacja, geoinwentaryzacja, geomonitoring, geoanalityka. Geomodelowanie jest nowoczesnym podejściem do Business Intelligence i określane jest mianem Business Geointelligence [5].Technologie geoinformacyjne mogą być wykorzystywane do modelowania innych przestrzeni. [8]
Geneza
Pojęcie wyrosło z GIS. Pod koniec lat 80-tych XX wieku GIS określa się także jako dziedzinę wiedzy i na początku lat 90-tych nazywaną geomatyką lub geoinformatyką[6]. W XXI wieku pojęcia geoinformatyki nie można traktować tylko jako dziedziny wiedzy wywodzącej się nauk geograficznych, z czym się w obiegowym znaczeniu kojarzy najczęściej. Geoinformatyka podobnie jak informatyka jest wiedzą interdyscyplinarną a dzisiejsze techniki umożliwiają modelowanie świata rzeczywistego w obiekty i metody implementowane w systemach informatycznych. Wiedza geoinformatyczna ma swoje źródła w kartografii. Tradycyjna mapa zawsze była próbą odzwierciedlenia świata rzeczywistego, czyli możemy mówić o "bliźniaku" rzeczywistości. Od kiedy istnieją Systemy GIS (początek lat 60-tych XX wieku - Kanadyjski System Informacji Przestrzennej stworzony przez Roberta Timlinsona i jego współpracowników) możemy mówić o próbach tworzenia cyfrowych bliźniaków (Digital Twins). Reg Golledge (geograf behawioralny) z University of California w Santa Barbara od 1977 roku pracował nad percepcją przestrzeni geograficznej przez człowieka. Jego badania dotyczyły badań nad zachowaniem jednostki przy użyciu modeli statystycznych i matematycznych, szczególnie z zastosowaniem systemów geoinformatycznych. Uważał, że badania dotyczące systemów geoinformacyjnych są największym wkładem geografii w integrację nauk społecznych i przyrodniczych [7]. Od lat 90-tych XX wieku jest to także znaczący wkład geografii w gospodarkę, którego znaczenie będzie rosło w XXI wieku w związku z cyfryzacją nowych obszarów życia człowieka i społeczeństw.
Zobacz także